Trong thời đại công nghiệp 4.0 ngày càng phát triển, việc sở hữu kho hàng được thiết kế tối ưu, hiện đại và chuyên nghiệp là yếu tố cực kỳ quan trọng giúp cho doanh nghiệp dễ dàng tối ưu hóa quy trình quản lý kho hàng được hiệu quả hơn, nhằm nâng cao sự phát triển cho doanh nghiệp . Để làm tốt được điều này, các tiêu chuẩn thiết kế nhà kho cần phải hiện đại, đảm bảo sự hiệu quả cho doanh nghiệp. Hãy cùng Top Moving tìm hiểu ngay những tiêu chuẩn thiết kế nhà kho để đạt được môi trường làm việc hiện đại, chuyên nghiệp nhất.

1. Tại sao cần phải thiết kế kho chứa hàng?

Trong bất kỳ ngành nghề kinh doanh nào như công nghiệp, xuất nhập khẩu hay vận chuyển hàng hóa, việc có một giải pháp lưu trữ tối ưu là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả hoạt động. Thiết kế kho hàng hiện đại không chỉ mang lại không gian lưu trữ tiện lợi, đáp ứng đa dạng nhu cầu từ nhà máy sản xuất, chế biến đến kho đông lạnh, mà còn giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí.

Những lợi ích nổi bật khi thiết kế kho chứa hàng bao gồm:

• Tối ưu diện tích lưu trữ, giúp sắp xếp hàng hóa gọn gàng, thuận tiện cho việc lấy hàng
• Đơn giản hóa quá trình vận hành và quản lý kho, nâng cao hiệu quả kiểm soát
• Đảm bảo lưu thông hàng hóa thông suốt, tránh gián đoạn trong quá trình sản xuất
• Bảo quản hàng hóa tốt hơn, giảm thiểu hư hỏng và hao hụt, từ đó tiết kiệm chi phí nguyên liệu
• Tiết kiệm chi phí nhân công trong quản lý và vệ sinh kho nhờ thiết kế hợp lý và khoa học

Nhờ đó, thiết kế kho hàng phù hợp không chỉ giúp doanh nghiệp vận hành trơn tru mà còn mở rộng tiềm năng phát triển bền vững.

2. Những nguyên tắc, tiêu chuẩn khi thiết kế kho hàng

2.1 Xác định được mục tiêu của kho hàng

Việc xác định rõ mục tiêu xây dựng kho hàng ngay từ đầu giúp đảm bảo các yếu tố thiết kế phù hợp, bao gồm: kích thước kho, tỷ lệ không gian trong nhà so với bên ngoài, loại hàng hóa lưu trữ, cũng như cấu trúc hệ thống chiếu sáng, điện nước… Một thiết kế đúng mục tiêu sẽ tối ưu hóa hiệu quả sử dụng và vận hành kho.

2.2 Lựa chọn vị trí kho hàng

Vị trí kho hàng cần tuân thủ các tiêu chuẩn thiết kế dựa trên nguyên tắc Outbound Logistics — dòng logistics đầu ra, liên quan trực tiếp đến việc di chuyển hàng hóa từ điểm cuối cùng của dây chuyền sản xuất đến khách hàng.

Do đó, khi thiết kế kho, nên ưu tiên lựa chọn vị trí gần các đơn vị vận chuyển nhằm thuận tiện trong quá trình luân chuyển hàng hóa. Đồng thời, cần cân nhắc tạo điều kiện thuận lợi cho bên cung ứng để hài hòa lợi ích giữa hai phía. Sự cân bằng này sẽ giúp kho hàng vận hành thông suốt, hiệu quả và thuận lợi hơn.

2.3 Thiết kế về kết cấu và quy mô cho từng nhà kho riêng biệt

Để có thể thực hiện được vấn đề này, buộc doanh nghiệp bạn cần phải liệt kê chính xác một số câu hỏi này trước khi bắt tay vào việc thiết kế kho hàng như:

• • • • Trong kho sẽ diễn ra các hoạt động gì?

Hoạt động thường sẽ được diễn ra trong kho sẽ gồm các công việc sau: tiếp nhận, lưu trữ, lựa chọn, đóng gói và gửi hàng đi,…

• • • • Các đặc tính của từng loại sản phẩm?

+ Cần phải hiểu trong kho sẽ lưu trữ những mặt hàng hóa gì? sản phẩm nào?
+ Nên lưu trữ hàng trên sàn hay trên các kệ để hàng hay không?
+ Có hàng hóa dễ vỡ, dễ hư hỏng cần phải được xử lý hay không?
+ Khi xuất nhập hàng hóa có cần phải tuân thủ theo những quy định gì không?

• • • • Hàng hóa có tuân theo mùa vụ hay không?

Bạn cần phải xác định hàng hóa trong kho của mình có tuân theo mùa vụ không? Để từ đó lên bảng thiết kế kho hàng phù hợp cho phép khả năng lưu trữ cao nhất, đảm bảo nhất trong thời gian cao điểm để tránh quá dư thừa trong các tháng không thuộc thời gian cao điểm.

• • • • Hàng hóa trả lại có cần phải xử lý không? 

Nếu như nhà kho bạn phải thường xuyên cần phải được xử lý thì khi thiết kế kho hàng cần phải thiết kế thêm không gian dành riêng dành cho việc lưu trữ và xử lý các đơn hàng hóa đó để có thể đảm bảo hàng trả lại không bị ùn ứ quá nhiều.

2.4 Áp dụng phương pháp FAST khi thiết kế mặt bằng kho hàng

Dưới đây Top Moving sẽ liệt kê 4 yếu tố quan trọng trong việc thiết kế,  bố trí trong kho hàng đó chính là FAST – một từ được viết tắt thể hiện cho bốn yếu tố sau:

• • • • F – Flow (Dòng chảy)

Là một chuỗi các hoạt động được hoạch định một cách logic trong các nhà kho, công việc này đòi hỏi việc di chuyển đều và bị không bị gián đoạn bởi dòng chảy nguyên vật liệu, con người cũng như là các loại hàng hóa.

• •  A – Accessibility (Khả năng tiếp cận)

Đòi hỏi hỏi từ hàng hóa đến các công cụ hỗ trợ cần thiết mọi thứ này cần phải được tiếp cận một cách nhanh chóng để có thể tối ưu hiệu quả công việc.

• • S – Space (Không gian)

Không gian lưu trữ tối ưu sẽ là tiền đề cho các hoạt động trong kho luôn được diễn ra thông suốt và hiệu quả. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã tận dụng được sự tối ưu cho không gian nhà kho nhờ sử dụng, lắp đặt các hệ thống giá kệ chứa hàng hiện đại,…

• • T – Throughput (Thông lượng)

Thông lượng chính là quá trình hàng hóa tương tác với toàn bộ không gian nhà kho. Do đó khi doanh nghiệp, đơn vị thiết kế kho hàng cần phải chú ý đến khoảng thời gian khi có nhu cầu sử dụng cao nhất để công việc sản xuất luôn có thể được tăng cường đến mức tối đa.
>> Xem thêm: Top 15 dịch vụ chuyển kho xưởng trọn gói giá rẻ tại TPHCM

3. Cách bố trí và thiết kế kho chứa hàng đúng chuẩn

3.1 Lưu ý vị trí khu vực của nhà kho

Vị trí nhà kho đóng vai trò then chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả vận hành và bảo quản hàng hóa. Khi xây dựng kho, cần chú ý:

• • Tránh xây dựng gần các khu vực thường xuyên bị ngập lụt, đọng nước hoặc môi trường ô nhiễm ảnh hưởng đến chất lượng hàng hóa.

• • Thiết kế hệ thống thoát nước nội bộ nhà kho phải đạt chuẩn, đảm bảo không gây ngập úng trong quá trình sử dụng.

• • Chọn vị trí thuận tiện cho việc vận chuyển, giao thông đi lại dễ dàng và có nguồn nước sạch phục vụ hoạt động kho.

3.2 Tối ưu không gian bên trong nhà kho

Không gian kho hàng cần được thiết kế thông thoáng, tối ưu để nâng cao hiệu suất sản xuất kinh doanh và tăng năng suất. Để đạt được điều này, doanh nghiệp cần lưu ý các yếu tố quan trọng:

• • Phân chia rõ ràng các khu vực chứa hàng hóa, tránh thiết kế chồng chéo gây khó khăn cho quá trình xuất – nhập và di chuyển hàng.

• • Kích thước kệ kho phải phù hợp với trọng lượng và tải trọng của hàng hóa nhằm đảm bảo an toàn và hiệu quả lưu trữ.

• • Thiết kế khu vực sản xuất thông suốt, từ nơi cung cấp nguyên vật liệu đến khu vực thành phẩm, giúp quá trình sản xuất diễn ra liên tục, thuận tiện.

• • Kho chứa và bảo quản sản phẩm phải đảm bảo tiêu chuẩn an toàn, nhằm duy trì chất lượng hàng hóa trong suốt thời gian lưu trữ.

Không gian bên trong kho nên được thiết kế và phân chia riêng biệt các mặt hàng

3.3 Trang bị đầy đủ các hệ thống theo quy định

• Hệ thống cấp nước cần đảm bảo cung cấp đủ nước sạch phục vụ cho hoạt động sản xuất và vệ sinh trong kho.
• Hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) phải được thiết kế, lắp đặt đầy đủ theo quy định nhằm giảm thiểu thiệt hại do cháy nổ gây ra.
• Hệ thống chiếu sáng cần cung cấp đủ ánh sáng, giúp đảm bảo các hoạt động sản xuất, kiểm kê và vận hành kho diễn ra hiệu quả và an toàn.

3.4 Kết cấu của không gian nhà kho

Khi thiết kế kho, bên cạnh vị trí, cần chú trọng các yếu tố kết cấu để đảm bảo thuận tiện cho quá trình sửa chữa, nâng cấp và vệ sinh:

• Trần nhà: Sử dụng vật liệu chống thấm, bền chắc, không rạn nứt để hạn chế ẩm mốc.
• Tường và góc tường: Sơn chống thấm, dễ vệ sinh và khử trùng, đảm bảo vệ sinh môi trường kho.
• Cửa ra vào: Ưu tiên sử dụng hệ thống cửa tự động đóng mở để tăng tính tiện lợi và an toàn.
• Sàn nhà: Phải dễ lau chùi, chống trơn trượt, có độ ma sát cao và khả năng thoát nước tốt.

3.5 Ứng dụng hệ thống giá kệ trong kho hàng

Việc sử dụng giá kệ công nghiệp trong thiết kế kho là giải pháp hiệu quả giúp tối ưu không gian lưu trữ lên đến 70% và tiết kiệm khoảng 50% chi phí đầu tư.

Một số loại giá kệ kho chứa hàng được sử dụng phổ biến trong các nhà kho hiện nay như:

• Kệ trung tải: Phù hợp với hàng hóa có trọng lượng vừa phải, tải trọng từ 200 đến 700 kg/tầng.
• Kệ để hàng hóa nặng: Bao gồm các loại như Kệ Drive-in, Kệ Mezzanine, Kệ tay đỡ, Kệ Double Deep, Kệ Selective, Kệ con lăn, Kệ khuôn, thích hợp cho hàng công nghiệp nặng với tải trọng từ 500 kg trở lên mỗi tầng.
• Kệ V lỗ đa năng: Phù hợp với kho có diện tích nhỏ, lưu trữ hàng hóa nhẹ với tải trọng từ 50 đến 100 kg/tầng.

Hy vọng với bài viết chia sẻ trên đây của Top Moving về các tiêu chuẩn nguyên tắc bố trí, cũng như cách thiết kế kho hàng sao cho khoa học, tính tiện lợi trên đây có thể mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích. Qua đó có thể áp dụng vào việc xây dựng, thiết kế kho chứa hàng riêng cho mình sao cho phù hợp nhất.

>> Tham khảo thêm: [Chia sẻ] 12 kinh nghiệm thuê kho bãi, nhà xưởng an toàn